БАЙРАКЪ ВЕ ТАМГЪА

Эвельде айры инсанлар сербест (свободный) ве мустакъиль (независимый) олгъаныны косьтермек ичюн озюне бир темсиль (знак, символ) япа эдилер. Халкъларнынъ да темсиллери олгъан. Бу байракъ (флаг) ве тогърадыр (герб).

Бизим халкъымызнынъ байрагъы кок тюсте. Бу тюс эбедийликни (вечность) косьтере. Байракънынъ усттеки кошесинде исе тогърамыз – алтын тамгъа бар.

Бу тамгъа эски заманлардан кельген темсиль. О теразеге ошай. Теразе адалетни бильдире.

Алтын тюс – темизликнинъ темсили. Олар экевлешип ешиль тюсни яраталар. Ешиль тюс исе – омюр ве акъикъатны бильдире. Бойлеликнен, халкъымыз озюне гузель, маналы темсиллер сайлады.

Тамгъа эвеллерде эр бир саипте (хозяин) олгъан ве онынъ малларына къоюлгъан. Ханлыкъ заманында девлетке кирген маллар устюне, «тешкерильди», деп ханнынъ тамгъасы къоюлгъан. Рус «таможня» сёзю бу сёзден алынды.

Тамгъамызгъа даа Таракъ тамгъа, деп айталар. Бу тамгъа Герай ханлар сюлялесининъ олгъан.

Ханлыкъ заманында онынъ учь тиши тынчлыкъ (мир) ве башыкълыкъны (согласие) бильдирген. Ортадаки тиш Ханнынъ озюни, сагъдаки – Къалгъаны, солдакиси – Нуреддинни, яни ханнынъ энъ якъын адамларыны, ярдымджыларыны темсиль эткен. «Таракъ» оларнынъ бири-биринен багъы сыкъ олгъаныны косьтерген.

Ханлыгъымыз Русие императорлыгъы бастырылып алынгъан сонъ бу темсиллерни бизге унуттыртмагъа истедилер. 1917 сенеси миллетимизнинъ садыкъ огъуллары: Номан Челебиджихан, Асан-Сабри Айвазов, Джафер Сейдамет, Осман Акъчокъракълы ве дигерлери биринджи Къурултайны отькердилер. Онда бу байракъны ве тамгъаны – биз бармыз, бизим сербест девлетимиз яшай, деп, Къырымнынъ коклерине котердилер.

Экинджи кере алтын тамгъалы кок байрагъымыз 1991 сенеси ельпиреди. Агъыр ве фаджиалы сюргюнликтен сонъ сагъ къалып, курешип, миллетимиз Ватанына авдет олды. Бу сене олып кечкен экинджи Къурултайда байракъ ве тамгъамыз эбедиен миллетимизнинъ темсиллери оладжагъы илян этильди.

Эр сене 26-июньде Акъмесджитнинъ меркезий мейданында биз байракъ кунюни къайд этмеге топланамыз. Яшасын бизим миллий темсиллеримиз!