QIRIM GÖLLERİ

Qırımda üç yüzden ziyade göl bar. Olar büyük degil. Ondan ğayrı, göllerniñ çoqsu tuzlu. Tatlı suvlu göller ekseriyet dağlarnıñ yaylalarındadır. Eñ irileri Qarabi-yayladaki Egiz-göl. Digerleri Qaratau-göl, Büyük-Kögey ve Tavel-göl.

Çölniñ eñ büyük tatlı suvlu Aq-Meçet adlı göl Tarhanqut yarımadasında yerleşe. Eger insan qarışmağan olsa, onıñ suvu çoqraq suvu kibi temiz ve lezetli olur edi.

Tuzlu göller deñiz yalısı boyu yerleşeler. Qırımnıñ çoqsu özenleri tek baarde nomay olalar. Deñizge kelip qoşulğan yerde olarnıñ suvu tuzlu suvnen qarışa.

Tuzlu suv bazıda uzaqqa yalı içine kire. Böyle yerlerge liman deyler. Yazda, suv eksilgen soñ, qumdan yaratılğan bentler olarnı deñizden ayıralar. Böyleliknen, tuzlu göller peyda ola.

Qırımnıñ eñ büyük tuzlu gölü – Sasıq Sivaş. O Kezlevniñ yanında yerleşe. Onıñ çamurı ve tuzlarından ta eski zamandarda hastalarnı yahşı etmek içün faydalanğanlar.

Eñ uzun ve teren göl – Doñuzlav. Onıñ uzunlığı 30 km, eñ teren yeri ise 27 metr. Onıñ yalısında, deñiz yalısında kibi, raatlıq yerleri çoq.

Eñ belli balneologik (mineral suv yardımınen tedaviylegen) kurortlar Moynaq gölünde yerleşe.

Çeşit tuzlar ile tolu göl – Çoqraqtır. Onıñ suvu deñiz suvundan ağır ve qoyu. İnsan suv üstüne yatsa, batmay. Çoqraq Keriç yarımadasında yerleşken.

Eñ tuzlu suv Opuk burunında yerleşken Qoyaş gölünde. Eger bir litr suvda 350 gramm tuz iritip olsañız, şu gölniñ suvuna oşatırsız. Eski zamanlarda Qoyaşta tuz çıqara ekenler. Bu gölniñ daa bir meraqlı çizgisi bar. O, bazıda tüsüni deñiştire. Bu qoyu tuzlu suvda bile ösümlikler bar. Yazda, suv qızğanda, olar çoqlaşa ve Qoyaş dülber gülgulli tüske boyalana.

Qırımnıñ daa bir Sivaş adlı gölü şarq-şimalde yerleşken. Oña Çurük deñiz de deyler. O, büyük olsa da, pek sayı. Eñ teren yeri üç metr. Orta terenligi ise 0,7 metrdir. Yazda onıñ suvu daa da eksile ve turmuşı sazlıq (çamur) ola. Bu yerde bir şey ösmey.

Kefe yanındaki evelde büyük bir kurort olğan Acigol şimdi bütünley qurup ketken göller sırasına kireyata.