QIRIMTATAR BAYRAĞI VE TAMĞASI

Evelde ayrı insanlar serbest (svobodnıy) ve mustaqil (nezavisimıy) olğanını köstermek içün özüne bir temsil (znak, simvol) yapa ediler. Halqlarnıñ da temsilleri olğan. Bu bayraq (flag) ve toğradır (gerb).

Bizim halqımıznıñ bayrağı kök tüste. Bu tüs ebediylikni (veçnost) köstere. Bayraqnıñ ustteki köşesinde ise toğramız – altın tamğa bar.

Bu tamğa eski zamanlardan kelgen temsil. O terazege oşay. Teraze adaletni bildire.

Altın tüs – temizlikniñ temsili. Olar ekevleşip yeşil tüsni yaratalar. Yeşil tüs ise – ömür ve aqiqatnı bildire. Böyleliknen, halqımız özüne güzel, manalı temsiller sayladı.

Tamğa evellerde er bir saipte (hozâin) olğan ve onıñ mallarına qoyulğan. Hanlıq zamanında devletke kirgen mallar üstüne, “teşkerildi”, dep hannıñ tamğası qoyulğan. Rus “tamojnâ” sözü bu sözden alındı.

Tamğamızğa daa Taraq tamğa, dep aytalar. Bu tamğa Geray hanlar sülâlesiniñ olğan.

Hanlıq zamanında onıñ üç tişi tınçlıq (mir) ve başıqlıqnı (soglasiye) bildirgen. Ortadaki tiş Hannıñ özüni, sağdaki – Qalğanı, soldakisi – Nureddinni, yani hannıñ eñ yaqın adamlarını, yardımcılarını temsil etken. “Taraq” olarnıñ biri-birinen bağı sıq olğanını köstergen.

Hanlığımız Rusiye imperatorlığı bastırılıp alınğan soñ bu temsillerni bizge unuttırtmağa istediler. 1917 senesi milletimizniñ sadıq oğulları: Noman Çelebicihan, Asan-Sabri Ayvazov, Cafer Seydamet, Osman Aqçoqraqlı ve digerleri birinci Qurultaynı ötkerdiler. Onda bu bayraqnı ve tamğanı – biz barmız, bizim serbest devletimiz yaşay, dep, Qırımnıñ köklerine köterdiler.

Ekinci kere altın tamğalı kök bayrağımız 1991 senesi yelpiredi. Ağır ve facialı sürgünlikten soñ sağ qalıp, küreşip, milletimiz Vatanına avdet oldı. Bu sene olıp keçken ekinci Qurultayda bayraq ve tamğamız ebediyen milletimizniñ temsilleri olacağı ilân etildi.

Er sene 26-iyünde Aqmescitniñ merkeziy meydanında biz bayraq kününi qayd etmege toplanamız. Yaşasın bizim milliy temsillerimiz!