Tabiat er zaman adamnı baqqan. Çoqtan-çoq pek lezetli ve faydalı yemişler insannıñ sofrasını zenginleştirgenler. Olar arasında yüvez, muşmolla, burulgen, itburun, qapım tuzluq, kögem ve digerleri qırımtatarlar içün kerekli vitamin menbası, halq ekimleriniñ yardımcısı olğanlar. Lâkin tabiyatta insan içün havflı yemişler de bar.
Dağda, etrafımızda ösken ve siz bilmegen yemişlerni aşamañız!
Daa doğrusı, olarnıñ yemişini, yapraqlarını, pıtaqlarını qoluñızğa bile almañız. Bazı ösümliklerniñ, meselâ, borsuq tereginiñ ineleri ve qabuğı pek zeyerli. Bazı ösümliklerniñ (babuğan) çeçeklegen vaqtında tozu insanda allergiya, teninde yanıqlar yarata bile. Delimidan, baltatran, tilki yüzümi, qozubaş lâlesi, güzel kiyev, çöpleme ot, peyğamber dögmesiniñ bütün ösümligi (tamırı, pıtaqları, yapraqları, çeçekleri, yemişi) zeherli. Baldıran, zaqqum, oymaq otunıñ yerden töpedeki qısmı zeyerli; sasıq ot, abselâtin otnıñ yemişleri ve urluqlarını aşamaq olmaz. Qara sarıq, köpek yüzüminiñ yemişi ve ot qısmına tiymeseñiz, yahşı olur.
Dülber olsa da, nasıl ösümlikniñ yemişi olğanını bilmeseñiz, yahşısı, dadını baqmañız. Eger siz zeherli yemişni aşap, ya da yapraqlarına, qabuğına tiyip, başıñız ağırt¬mağa, sıcağıñız çıqmağa, yüregiñiz bulanmağa başlasa, isal tutsa, ayaqları¬ñız tutulmağa başlasa tibbiy yardım qıdırı¬ñız. Acele yardım kelgence, qusmağa, mideñizni yuvmağa tırışıñız. İçken suvuñızğa, olsa, kömür apları (aktivirovannıy ugol) qoşuñız. İçek boşatqan, yürek ilâcları da içmege mümkün. Zeyerlengen alda mıtlaqa ekimlerniñ yardımı kerek ola.