УЧЬ ДОСТ

Бир эркек улакъ отлап юргенде, бойнузчыкъларына эски къырмызы чул илишти. Улакъ бойнузларыны чулдан къуртармакъ ичюн башыны о якъ-бу якъкъа саллады. Амма чул онынъ бойнузларына даа бетер сарылды.

Шу ерде отлап юрген къочкъар, улакънынъ алыны корип, тааджиплене. «Хайыр ола, башынъа сарыкъ сарып, къайдаларгъа ёл алдынъ я?» – дей о.

Улакъ не айтаджагъыны бильмей. Шашмалап: «Мусафирликке кетмеге ниетлендим, истесенъ юр, берабер кетейик», – дей.

Къочкъар улакънынъ теклифине разы ола. О да, бойнузларына чул сарып, эркек улакънен кете.

Азмы кетелер, чокъмы кетелер, оларнынъ къаршысына бир тана чыкъа.

– Хайыр ола! – дей тана ве меселени эшиткен сонъ, оларнен кетмеге къарар бере.

Учь дост баягъы ёл юрелер. Къаранлыкъ тюше башлай. Олар геджелемек ичюн ятакъ арап кетеяткъан маальде ёл ортасында бир къара шей корюне. Бакъсалар, бу къашкъырнынъ олюси.

Учевлешип, къашкъырнынъ терисини сыдыралар ве тананынъ устюне юклеп, ёлларыны девам этелер.

Узакъта бир ярыкъ корюне. Олар, севине-севине, о тарафкъа адымлайлар. Тезден эвге якъынлашалар ве онынъ къапусыны  ачып, ичериге кирелер. Тананынъ сыртындаки терини аятта къалдырып, одагъа адым аталар. Кирселер, не корелер: чешит тюрлю емеклернен донатылгъан софра башында алты къашкъырнен эки тильки кейф чатып отура.

Къонакъбайлар, озь аякъларынен сюрип кельген къысметлерине гъает къуваналар. Оларны софрагъа давет этелер. Улакъ, къочкъар, тана къоркъа-пыса, софра башына кечип отуралар.

 

Бираздан къашкъырлардан бири мусафирлерни шенълендирмек ичюн элине даре алып, йырламагъа башлай:

Дингир, дингир, дингирдек,

Эркек улакъ бугуньде,

Къочкъар олур ярынлыкъ,

Тана исе бирсикуньлик,

Дингир, дингир, дингирдек…

Къочкъар ве тана къалтырамагъа башлайлар. Улакъ исе къоркъкъаныны бильдирмемек ичюн достларына козюни къымып, къашкъырнынъ къолундан дарени ала ве:

Дингир, дингир, дингирдек,

Алты къашкъыр – бир тонлыкъ,

Эки тильки – якъалыкъ,

Аяттаки – ямавлыкъ,

Дингир, дингир, дингирдек…

– деп токътамай даре къакъып, йырлай бере.

Тилькилернинъ бириси яваштан, кимсеге дуйдурмадан аяткъа чыкъа. О ерде яткъан къашкъыр терисини корип, отю патлай ве ормангъа къачып кете. Экинджи тильки де достунынъ пешинден кете.

Къашкъырларнынъ бириси вазиетни анъламакъ ичюн аяткъа чыкъа ве гъайып ола. Дигер къашкъырларда бирер-бирер чыкъалар ве озь достунда сыдырылгъан терини корип, табана къувет, къачып кетелер.

Улакъ, къочкъар ве тана исе софрадаки лезетли емеклерни ашап, раат-раат юкълайлар, сабасына озь ёлларына реване олалар.