БЕШ КЪАРДАШ

Бир заманда бар экен, бир заманда ёкъ экен. Бир эльнинъ беш пармагъы бар экен. Олар бир эльнинъ пармакълары олгъанлары ичюн оларгъа «беш къардаш», дей экенлер.

Бир кунь пармакълар арасында насылдыр анълашылмазлыкъ пейда ола. Меселя, Чинатий пармакъ дигерлерине бойле дей:

Мен пармакълар арасында энъ кичкенеси ве севимлисим. Мени севмеген олмаз. Айванларнынъ биле балачыкълары пек севилир. Амма «Къуш къонгъан» оюнында эр заман мектептен келип, ач къалгъан мен олам. Оюнда олса биле, бу – акъсызлыкътыр. Буюклер ашап да, кичкенелернинъ ач къалгъаны къайда корюльген?!

Юзюк пармагъы:

Сен ич де шикяет этме, кичкене, – дей онъа. – О оюнда энъ севильген пармакъ сенсинъ. Биз, башкъа пармакълар исе, ачкозь ве фикирсиз олып корюнемиз. Аслында мына бунъа акъсызлыкъ демек мумкюн.Не ичюн мен ачкозь ве фикирсиз олайым? Ойле олсам, юзюкни манъа такъар эдилерми? Ёкъ! Демек, мен алидженап ве зарифим…

Шу арада лафкъа Орта пармакъ къошулып:

Сиз неден тартышасынъыз, я? Аранъызда энъ буюги, энъ узун бойлю сою мен олсам да, сиз киби лаф этмейим, – дей.

Баш пармакъ бунъа даяналмай, сёз къата:

Меселе бой-постта дегиль, эфендим. Бутюн иш беджерикликте. Меним чевиклигиме бакъынъыз. Ич биринъиз меним япкъанымны япып оламазсынъыз. Менсиз бир топны биле ерден алып оламазсынъыз. Ойле дегильми?..

Иште, олар даваларыны девам эттилер. Бир маальден сонъ бир шей япып оламагъанларыны корелер. Чинатий пармакъ озюнинъ ич бир ишке яравсыз олгъаныны дуя. Юзюк пармакъкъа устюндеки юзюги агъырлыкъ эте. Баш пармакъ исе башкъа пармакъларнынъ бир сырада олгъанларыны пахыллап, шу себептен озюни пек янъгъыз ис эте.

Факъат «Шехадет пармакъ» адынен танылгъан ишарет пармагъы оларгъа гузель шейлерни ишарет этип, тенбиелемеге тырышса да, бунынъ файдасы олмай.

Эльбет, беш къардашнынъ бири-бирине бойле куськюн мунасебети, бири-биринен анълашып оламагъаны оларнынъ берабер арекет этмелерине кедер эте. Нетидже ойле ола ки, эльнинъ саиби бир фильджан сув биле ичип оламай.

Ишарет пармакъ бойле вазиетни токътатмакъ къарарына келип:

Къардашларым, сизге пек муим бир шейни айтмакъ истейим, – дей. – Эгер бойле девам этсек, алымыз фена олур. Шубесиз, бир эльнинъ беш пармагъы олгъан сонъ эр биримизнинъ эмиетли еримиз бар. Ишке яравсыз олса эдик, бизни яратмакъ да керекмез эди.

Орта пармакъ бу сёзлерден джошып:

Къардашым догъру айта. Онъа «Шехадет пармагъы», деп нафиле айтмагъанлар. Келинъиз, арамыздаки тартышмадан вазгечейик! – дей.

Баш пармакъ:

Разым, амма озьара анълашып, мени четте къалдырманъыз, – деп тенбиелей.

Ич ойле олурмы? Сенинъ япкъан ишинъе эпимиз шаатмыз. Мен сенинъ энъ якъын къардашынъ ве ярдымджынъ олам. Демек, даима сенинъ янынъда олурым, – дей Ишарет пармакъ.

Юзюк пармагъы да Чинатий пармакъкъа хитап этип:

Сен де, къардашым, озюнъни янъгъыз сайма. Асылында сен бизим чинатийимиз, кучюк ярдымджымызсынъ, – дей.

Чинатий пармакъ да бу татлы сёзлерден севинип, Юзюк пармагъына яслана ве шундан сонъ араларындаки бутюн сыкъынтылар ёкъ ола.

Бойлеликнен, беш къардаш бирликнинъ не къадар муим олгъаныны анълай. «Мегер бирлик олсакъ, не къадар гузель ишлер япып ола экенмиз», – деп тюшюнелер.

Этрафларына бакъып, муаббетликте чалышкъан дигер эллернинъ беджерикли пармакъларыны, шу пармакъларнен нелер-нелер япылгъаныны корелер.

Иште, о куньден сонъ олар озьлерини даа кучьлю ис этип башлайлар. Тек бир юмрукъ киби арекет этселер, эр анги къапыларны ачып ола-джакъларыны, эр анги душманны енъеджеклерини анълайлар.